CÓMO IMAGINABAN MUCHOS EL BAUTISMO DE JESÚS (Y II)

       No puede extrañarnos que cuando, modernizada ya la liturgia para fijarse el Bautismo por aspersión o infusión, muchos de los artistas que se proponían pintar o esculpir la escena del Bautismo de Cristo se inspirasen en las imágenes antiguas, más próximas al acontecimiento, en tanto que otros presentaban a Jesús con un "perizoma" o "paño de pureza".

Giotto, fresco (1305-1306), capilla Scrovegni, Padua

Simeón de Arces, evangeliario armenio (1305)


Antifonario al uso franciscano, Flandes (ca. 1310)

Evangeliario bizantino, Chipre o Palestina (ca. 1275-1350), British Library, Londres 


Monasterio de Sacro Speco (s. XIV), Subiaco (Italia)

Salterio de la Reina Mary, Londres (ca. 1310-1320), British Library, Londres


Icono (primera mitad del s. XIV), catedral de Santa Sofía, Novgorod

Pacino di Bonaguida, Códice Morgan (1315-1325), Pierpont Morgan Library, Nueva York


¿Pacino di Bonaguida?


Maestro del Roman de Fauvel, Vies des Saints, Paris (ca. 1320-1330), Bibliothèque Nationale, Paris


Fresco anónimo (ca. 1363), capilla de l'Annunziata, Jelsi, Campobasso, Molise, Italia


Taddeo Gaddi (escuela de Giotto, s. XIV), Brogi, Florencia

Andrea Pisano, baptisterio de Florencia, puerta Sur (s. XIV)

Maestro de la Vida de San Juan Bautista, National Gallery, Washington (1330-1340)

Oro y cobre, puerta de San Basilio (1336), catedral de Santa Sofía, Novgorod


Oro y cobre, puerta, catedral de Riazán (s. XIV)

Arnau Bassa, Llibre de Hores de María de Navarra (s. XIV)


Icono, escuela Pskov (mediados del s. XIV)


Ms. Voynich (s. XIV)

Monasterio de Nuestra Señora de los Pastos (Panagia Phorbiotissa) (s. XIV), Asinou (Chipre)

Iglesia de Saint-André de Taxat (1300-1330), L'Allier (Francia)

Salterio-Libro de Horas (1330-1340), Avignon

Mosaico (ca. 1350), Basílica de San Marcos, Venecia

Códice italiano, Nápoles (ca. 1350), Bibliothèque Nationale, Paris

            Speculum humanae salvationis (1300-1366)

                                            
Speculum humanae salvationis (1360), Colonia    
    
Antiphonarium et Hymnarium Cisterciense (1350-1400), Graz (Alemania
                                                                                                                                                                                  
                                                                                                       Iglesia de  la Theotokos Perebleptos, Mistra, Grecia (s. XIV) 

                                                     
                                                                                                            Abadía de Pomposa (s. XIV), Codigoro, Ferrara (Italia)

Ferrer Bassa (s. XIV), Salterio Anglo-catalán

Icono griego (s. XIV)

Icono (s. XIV), Museo Nacional, Belgrado

                                                                             Paolo Veneziano (s. XIV)

 Retablo de la Virgen María (s. XIV), Monasterio de Sigena, Museo de Cataluña

Jean Bondol (1372), Biblioteca Nacional de Holanda


Salterio-Libro de Horas francés (1370-1380) 

Biblia historiada (1375-1400), Morgan Library, Nueva York

Taller de Giovanni di Benedetto, misal, Milán (ca. 1385-1390), Bibliothèque Nationale, Paris 
 
Pélérinage de Jésus-Christ, Guillaume de Digulleville (ca. 1390), Bibliothèque Sainte-Geneviève, Paris

Vidriera (ca. 1390), Ebreischdorf, Baja Austria,  Metropolitan Museum, Nueva York

Pere Serra, Retablo del Espíritu Santo (1394), basílica de Santa María, Manresa

Maestro del Bautismo, Jean de Berry, Très Belles Heures de Notre-Dame (1390-1410), Bibliothèque Nationale, Paris


Pere Vall (ca. 1410), Museu Diocesà i Comarcal de Solsona, Lérida

Libro de Horas de Marguerite d'Orléans (1421), Bibliothèque Nationale, Paris


Libro de horas francés, Paris (ca. 1415-1425), Pierpont Morgan Library, Nueva York


Libro de Horas francés, Rouen (ca. 1415-1435), Pierpont Morgan Library, Nueva York


Icono ruso (1425-1450)

 "Pintor Kongsted", fresco (1430), iglesia de Korsfaestelsen, Ballerup (Dinamarca)
                                                                
                                                                                                         Icono ruso, escuela de Novgorod (s. XV), Museos Vaticanos

Atribuido a Jan Van Eyck, Libro de Horas Turín-Milán (1380-1450) 

                                                                                                                                                                                                                       Detalle



Salterio italiano, Milán (ca. 1425-1440), Pierpont Morgan Library, Nueva York
                                                                      
      
Salterio inglés (s. XV)

Codex Castroneoburgensis (¿?), Austria

Speculum humanae salvationis (s. XV), Bibliothèque Nationale, Paris

Libro de Horas francés (ca. 1430-1450)


Libro de Horas (1450-1460)


Jean Mansel, Fleurs des Histoires, Paris (ca. 1450-1475), Bibliotheque Nationale, Paris 


Libro de Horas de Felipe el Bueno, Duque de Borgoña (s. XV)


Le Miroir de l'umaine salvation (s. XV), Bibliothèque Nationale, Paris

Giovanni di Paolo (1454)

Giovanni di Paolo (s. XV)

 Giovanni di Paolo (s. XV), Norton Simon Museum


Evangeliario armenio (1461), Morgan Library, Nueva York

Speculum humanae salvationis (1462), Bibliothèque Municipale, Lyon

                                                                                                                                      Seguidor de Hans Schilling (s. XV)

                                                                                                          
La Vie du Christ, Michel de Massa (ca. 1470), Bibliothèque Sainte-Geneviève, Paris

 
  Borghese di Pietro (s. XV)

Anónimo flamenco (Utrecht) (fines del s. XV)

      
                                                             Misal de Salzburgo (1499), Biblioteca Estatal de Baviera

                                              
                                                                         Andrei Rublev, icono (1475-1500)

                                             
                                                              Libro de Horas Poncher, Francia (1490-1500)

                                            
                                                                                                                  Icono (fines del s. XV-principios del XVI), Novgorod

   
Benvenuto Tisi da Garofalo (s. XV-XVI)
                                                                               
Maestro de la Hégira Monograma AH (ca. 1500), Lyon

"Maestro L. A." o "Maestro dSpiš" (ca. 1510-1520), East Slovak Museum, Košice (Eslovaquia) 

 Pierre Pourbus el Viejo, Tríptico de los santos Juanes (s. XVI), Museo del Prado
                     
                             Relieve anónimo, marfil (s. XVI)
               
                          
                                  Icono ruso (1500-1550)

                 
           Bréviaire  à l'usage de Paris (s. XVI)

                    
                         Icono ruso (primera mitad del s. XVI), Museo Pskov
                                                                
                               
                             Icono (segunda mitad del s. XVI)

                           
                 Cherubino Alberti, grabado (1574)

                                                          
                                                                                                                Paño bordado (1580), Museo Estatal Ruso

                   
                        Icono (fines del s. XVI), Museo del Instituto Griego, Venecia

                           
                         Icono ruso (ca. 1600)

           
          Nicolas Poussin (1645)

                                                                               Fresco, catedral de San Juan Bautista (1668), Peryeslavl-Zalessky (Rusia)
                                                                                                                              

Icono ruso (s. XVII)


Andrei Savin (1692)


 Icono ruso (s. XVIII)


Icono ruso (¿?)


Icono ruso (¿?)


Icono ruso (¿?) 


Icono ruso (s. XIX)


Icono ruso (s. XIX)

Adolphe Didron (1860), iglesia de Feltwell, Norfolk (UK)


Icono ruso (fines del s. XIX)

Icono ruso contemporáneo


Icono ortodoxo contemporáneo

                 Icono ortodoxo contemporáneo

 Ramón Gaya (s. XX)

                                                              
          Adi Holzer (1997)

Edward Knippers (2014)



Comentarios